مهندس رضا فخریان-کارشناس ارشد معدن-مدیر گروه رشته فرآوری سنگ‌های ساختمانی مرکز آموزش عالی علمی-کاربردی تیران وکرون
الف ) عوامل مربوط به تعمیرو نگهداری (maintenance)
دستگاه اره زمــان تعمیــرات-ســرویس و غیــره طــی دفترچــه ای مــنظم بــا نمودارهــا و زمــان بنــدی خاص مشخص شده که باید کار نگهداری اره طبق آن انجام گیرد.
ب) شرایط مربوط به برش سنگ نسبت به ابعاد سنگ یک دستگاه اره اگرچـه دارای تعـداد زیـادی تیغـه اسـت ولـی نیـروی وارده بـه هـر کـدام از تیغه‌ها تفاوتی با دیگر تیغه هـا نـدارد و شـرایط اولیـه هـر کـدام از آنهـا، از مـابقی تیغـه هـامتفاوت نیست.
لذا دسـتگاه زمـانی حالـت بهینـه را دارد کـه در هنگـام بـرش، تمـامی تیغـه‌ها به صورت یکسان درگیر برش گردیده و تمامی آنها حالت یکسان داشته باشند.
لذا اگر ابعـاد سـنگی طـوری باشـد کـه برخـی تیغـه هـا وارد بـرش نشـده و سـنگ کوچـک باشــد ایــن همــاهنگی بــه هــم خــورده و اســتهلاک تیغــه هــا نــاهمگون خواهــد شــد لــذا دربــرش هــای بعــدی هــر کــدام شــرایط منحصــر بــه فــرد پیــدا کــرده و عمــر مفیدشــان کــم خواهد شد.
و این ناشی از ناهمگون شـدن الماسـه هـا و تیغـه هـا در کـل اره مـی گـردد لـذا در نهایت ابعاد دقیق و شرایط ایجـاد شـده هـر اسـلب بـا اسـلب بعـدی انـدکی تفـاوت پیـدا کند.
گذشــته از مــوارد فــوق، بــازده دســتگاه پــائین آمــده و دســتگاه دچــار فشــارهای ناشــی از ناهمگونی شرایط خواهد شد.
ج) شرایط مربوط به برش سنگ نسبت به نحوه عمل مستقیم دستگاه یکــی از عوامــل بســیار مــوثر در هنگــام بــرش، مقــدار آب لازم جهــت دســتگاه و درجــه قلیائی یا اسیدی آب است.
از آنجــا کــه ســنگ هــای متفــاوت دارای خــواص اســیدی یــا قلیــائی هســتند، آبــی کــه درچرخــه تولیــد دســتگاه جریــان دارد تغییــر ماهیــت داده و هماننــد ســنگ در حــال بــرش درجه اسیدی و یـا قلیـائی آن تغییـر مـی یابـد کـه ایـن خـود باعـث خـوردگی و پوسـیدگی تیغه‌ها می‌گـردد.
مقـدار آب لازم نیـز اگـر کـم باشـد غلظـت گـل حاصـله در جـداره تیغـه‌ها بالا رفته و بدنه تیغـه هـا خـورده خواهـد شـد.
کـه ایـن خـود باعـث اشـکالات زیـادی درنحوه برش می‌گردد.
عامــل دیگــری کــه در بــرش اهمیــت دارد، مقــدار فشــار لازم و یــا ســرعت بــرش دســتگاه نسبت به هر سنگ مـی باشـد اگرچنانچـه الماسـه دسـتگاه از لحـاظ سـختی همخـوانی لازم جهت برش یک سنگ مشـخص را نداشـته باشـد، باعـث خـوردگی و یـا کنـد شـدن الماسـه خواهد شد.
در این حالت تیغـه بـه جـای ایجـاد اصـطکاک حالـت سـر خـوردن مـی گیـرد و صدای سوت مشخص از دسـتگاه در هنگـام بـرش بـه گـوش مـی رسـد.
در ایـن هنگـام بایـد دستگاه سنگی با درجـه تخلخـل بـالا را بـرش دهـد کـه از لحـاظ سـختی نیـز انعطـاف لازم را داشته باشد.
و به اصطلاح الماسه‌ها تیز شوند.
مجموعه تیغه‌ها نمای کلی دستگاه چهارچوب فولادی میز بالابر بعضی مواقع جهت رفع عیب تراورتن یا آجـر و یـا بتـون بریـده مـی شـود.
و ایـن باعـث مـیشـود کـه بدنـه الماسـه کـه ذرات الماســه را در برگرفتـه(در یـک سـگمنت) خـورده شــده و دانـه هـای ریــز الماسـه بیــرون زده باشـد و در اصــطلاح الماسـه تیــز شـده اســت.
لـذا بــا در نظر گرفتن درجه بـرش - درجـه سـختی - درجـه قلیـائی یـا اسـیدی سـنگ - مقـدار مصـرف آب، می‌توان شرایط لازم جهـت بـرش را ایجـاد کـرد و بهتـرین حالـت را در نظـر گرفـت تـا این که عمر مفید اره نیز بالا رفته و بازدهی آن بالا رود.
منابع و مـأخذ:
١-سید مجتبی ھاشمی،سیاره سنگ،انتشارات دانش نما ١٣٨٤
٢-مجموعه مقالات اولین سمینار سنگھای اختمانی،تزئنی ونما،دی ماه ١٣٦٧
٣-کتاب راھنمای اره ھا ،شرکت تامکار سنگ